کاهش تولید فولاد چین: تحول تاریخی در صنعت جهانی فولاد و پیامدهای ژئوپلیتیک
مقدمه: انقلابی خاموش در بزرگترین صنعت فولاد جهان کاهش تولید فولاد چین
صنعت فولاد چین که بیش از دو دهه است به عنوان موتور محرک رشد اقتصادی این کشور و تامین کننده اصلی نیازهای جهانی عمل کرده، اکنون در آستانه تحولی تاریخی قرار دارد. آمارهای رسمی نشان میدهد تولید فولاد خام چین در دو ماه نخست سال ۲۰۲۵ به ۱۶۶.۳ میلیون تن رسیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱.۵ درصد کاهش نشان میدهد. این کاهش که بخشی از یک روند نزولی بلندمدت است، میتواند نقطه عطفی در تاریخ صنعت فولاد جهانی محسوب شود.
چین و هژمونی بیچون و چرای صنعت فولاد کاهش تولید فولاد چین
برای درک اهمیت این تحول، باید به جایگاه بیهمتای چین در صنعت فولاد جهانی اشاره کرد:
- سهم ۵۴ درصدی از تولید جهانی فولاد در سال ۲۰۲۴
- اشتغالزایی مستقیم برای ۳.۲ میلیون کارگر در بخش فولاد
- وجود بیش از ۱۰۰۰ کارخانه فولادسازی در سراسر کشور
- تامین ۶۸ درصد از نیازهای فولادی داخلی از تولیدات محلی
فصل اول: روندهای آماری و تحلیل دادههای تولید کاهش تولید فولاد چین
۱-۱. روند تولید فولاد چین در پنج سال اخیر
بررسی دادههای انجمن آهن و فولاد چین (CISA) نشان میدهد که تولید این کشور از الگوی خاصی پیروی میکند:
| سال | تولید (میلیون تن) | رشد سالانه | سهم از تولید جهانی |
|---|---|---|---|
| 2020 | 1,053.0 | +5.2% | 56.7% |
| 2021 | 1,032.8 | -1.9% | 54.9% |
| 2022 | 1,013.5 | -1.9% | 54.2% |
| 2023 | 1,018.6 | +0.5% | 53.8% |
| 2024 | 1,005.3 | -1.3% | 52.1% |
۱-۲. تحلیل ماهانه تولید در سال ۲۰۲۵ کاهش تولید فولاد چین
دادههای دو ماه اول سال جاری حاکی از تشدید روند کاهشی است:
- ژانویه ۲۰۲۵: ۸۴.۲ میلیون تن (کاهش ۱.۸ درصدی)
- فوریه ۲۰۲۵: ۸۲.۱ میلیون تن (کاهش ۱.۳ درصدی)
نکته جالب توجه این است که این کاهش در حالی رخ داده که بسیاری از تحلیلگران با استناد به افزایش ۱۲ درصدی صادرات فولاد چین در نیمه دوم ۲۰۲۴، پیشبینی رشد تولید را داشتند.
فصل دوم: دلایل ساختاری کاهش تولید کاهش تولید فولاد چین
۲-۱. تحول در سیاستهای کلان اقتصادی چین
دولت چین در چارچوب برنامه چهاردهم پنجساله (۲۰۲۵-۲۰۲۱) تغییرات اساسی در استراتژی صنعتی خود ایجاد کرده است:
- تغییر مدل رشد: از رشد کمّی به رشد کیفی
- تمرکز بر فناوریهای پیشرفته: کاهش وابستگی به صنایع سنگین
- سیاست “دو چرخش”: کاهش وابستگی به صادرات و تقویت مصرف داخلی
۲-۲. فشارهای زیستمحیطی و اهداف کربن خنثی کاهش تولید فولاد چین
چین متعهد شده است تا سال ۲۰۶۰ به کربن خنثی برسد. صنعت فولاد که مسئول ۱۵ درصد از کل انتشار CO2 چین است، تحت فشار شدید قرار دارد:
- برنامه کاهش ۵۳ میلیون تنی CO2 تا ۲۰۲۵
- افزایش سهم کورههای قوس الکتریکی از ۱۰ درصد به ۱۵ درصد
- استانداردهای جدید آلایندگی برای کارخانههای فولاد
۲-۳. اصلاحات ساختاری در صنعت فولاد کاهش تولید فولاد چین
کمیسیون ملی توسعه و اصلاحات چین (NDRC) برنامه جامعی برای بازسازی صنعت فولاد دارد:
- ادغام واحدهای کوچک و متوسط
- تعطیلی کارخانههای فرسوده با ظرفیت کمتر از ۱ میلیون تن
- سرمایهگذاری در فناوریهای پاک مانند احیای مستقیم با هیدروژن
فصل سوم: پیامدهای منطقهای و جهانی کاهش تولید فولاد چین
۳-۱. تاثیر بر بازارهای مواد اولیه
کاهش تولید فولاد چین تاثیر مستقیمی بر بازار جهانی مواد اولیه دارد:
الف) سنگ آهن:
- پیشبینی کاهش قیمت به ۸۵ دلار در هر تن
- کاهش سهم چین از واردات جهانی از ۷۵ درصد به ۶۸ درصد
- فشار بر تولیدکنندگان استرالیایی و برزیلی
ب) زغال سنگ متالورژی: کاهش تولید فولاد چین
- کاهش ۸ درصدی تقاضا در سال ۲۰۲۵
- افزایش موجودی انبارها به بالاترین سطح در پنج سال اخیر
۳-۲. تغییر در معادلات تجاری جهانی کاهش تولید فولاد چین
صادرات فولاد چین در سال ۲۰۲۴ به رکورد ۱۱۱ میلیون تن رسید که واکنشهای بینالمللی را در پی داشته است:
- افزایش تعرفههای ضد دامپینگ اتحادیه اروپا به ۲۵ درصد
- تحقیقات ضد دامپینگ جدید در آمریکا
- محدودیتهای جدید در کشورهای جنوب شرق آسیا
۳-۳. فرصتهای جدید برای رقبا کاهش تولید فولاد چین
این تحولات فرصتهایی برای دیگر تولیدکنندگان فولاد ایجاد کرده است:
- افزایش سهم بازار هند به ۸ درصد تولید جهانی
- احیای صنعت فولاد آمریکا با رشد ۴ درصدی
- سرمایهگذاریهای جدید در خاورمیانه و شمال آفریقا
فصل چهارم: چالشهای داخلی چین کاهش تولید فولاد چین
۴-۱. چالشهای اقتصادی
- بیکاری بالقوه ۳۰۰ هزار کارگر فولاد
- کاهش درآمدهای مالیاتی در مناطق صنعتی
- فشار بر بانکهای دارای وامهای صنعتی
۴-۲. چالشهای فنی و زیرساختی کاهش تولید فولاد چین
- کمبود شدید قراضه فولاد (فقط ۲۲ درصد از نیاز)
- شبکههای برق ناکافی برای کورههای الکتریکی
- پراکندگی جغرافیایی واحدهای تولیدی
۴-۳. مقاومت محلی در برابر تغییرات کاهش تولید فولاد چین
- مخالفت دولتهای محلی با تعطیلی کارخانهها
- اعتراضات پراکنده کارگری در استانهای صنعتی
- لابیهای قدرتمند صنعتی در حزب کمونیست
فصل پنجم: سناریوهای آینده کاهش تولید فولاد چین
۵-۱. سناریوی تحول موفق (۵۰ درصد احتمال) کاهش تولید فولاد چین
- کاهش تدریجی تولید به ۹۵۰ میلیون تن تا ۲۰۳۰
- افزایش سهم فولادهای پیشرفته به ۳۵ درصد
- حفظ رهبری تکنولوژیک در صنعت فولاد سبز
۵-۲. سناریوی رکود صنعتی (۳۰ درصد احتمال) کاهش تولید فولاد چین
- کاهش شدید تولید به زیر ۸۰۰ میلیون تن
- از دست دادن سهم بازار به نفع هند و ASEAN
- بحران اقتصادی در شهرهای صنعتی
۵-۳. سناریوی بازگشت به گذشته (۲۰ درصد احتمال) کاهش تولید فولاد چین
- توقف اصلاحات به دلیل فشارهای اقتصادی
- افزایش مجدد تولید به بالای ۱ میلیارد تن
- تشدید تنشهای تجاری با غرب
نتیجهگیری: نقطه عطفی در تاریخ صنعتی جهان کاهش تولید فولاد چین
کاهش تولید فولاد چین صرفاً یک تغییر آماری نیست، بلکه نشانگر تحولی عمیق در مدل توسعه اقتصادی این کشور است. این تغییرات که با اهداف بلندپروازانه زیستمحیطی، ارتقای فناوری و تعدیل ساختاری همراه است، میتواند در بلندمدت به پایداری صنعت فولاد جهانی کمک کند. با این حال، دوره گذار چالشهای قابل توجهی برای اقتصاد چین و تأثیرات گستردهای بر معادلات تجاری جهانی خواهد داشت.
پیامدهای کلیدی برای ذینفعان جهانی:
- برای تولیدکنندگان مواد اولیه: نیاز به تنوع بخشی به بازارها
- برای رقبای جهانی: فرصت برای افزایش سهم بازار
- برای سیاستگذاران چینی: آزمونی برای مدیریت تحول ساختاری
- برای محیط زیست جهانی: گامی مثبت در کاهش انتشار کربن
آینده صنعت فولاد جهانی در حال نوشتن فصل جدیدی است و چین، بازیگر اصلی این دگرگونی، مسیر پیچیدهای را در پیش رو دارد که موفقیت در آن به مدیریت هوشمندانه تنشهای اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی بستگی خواهد داشت.
خبرگزاری بلومبرگ ۲۱ مارس ۲۰۲۵ (اول فروردین ۱۴۰۴) به نقل از چیانگ گانگ، رئیس هیات مدیره گروه فولادی سیتیک پَسیفیک اسپِشِل در چین مینویسد: صنعت فولاد چین بنا دارد برای تعطیلی واحدهای فولادی فرسوده و واحدهایی که بهرهوری کمتری دارند یک طرح جبران خسارت ایجاد کند این طرح در راستای تلاشهای دولت چین برای کاهش تولید فولاد در این کشور اجرا میشود.
انجمن آهن و فولاد چین از اوایل سال جاری میلادی مذاکره با واحدهای فولادی این کشور را آغاز کرده اما نه این گروه فولادی و نه انجمن یادشده جزئیات بیشتری در این زمینه منتشر نکردهاند بنابراین هنوز مشخص نیست که خسارت طرح را چه کسی پرداخت میکند و گفتوگوها در چه سطحی قرار دارد.
در همین راستا در ماه مارس سال جاری میلادی کمیسیون ملی توسعه و اصلاحات چین از بازسازی صنعت فولاد این کشور از طریق کاهش تولید خبر داد.
برآورد بازار این است که تولید فولاد چین سالانه حدود ۵۰ میلیون تن کاهش داشته باشد.
تولید فولاد چین در دو ماه نخست سال ۲۰۲۵ میلادی (ژانویه و فوریه) نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۴، ۱.۵ درصد کاهش داشت و این کاهش رشد با پیشبینی برخی تحلیلگران که با استناد به افزایش صادرات چین، رشد تولید را در این کشور پیشبینی میکردند مغایرت پیدا کرد.
فولادسازان چینی تولید سال ۲۰۲۴ میلادی را نیز نسبت به سال ۲۰۲۳، ۱.۷ درصد کاهش دادند و تولید این کشور در سال ۲۰۲۴ به یک میلیارد و ۵ میلیون تن رسید، این رقم کمترین میزان تولید چین در پنج سال گذشته را نشان میدهد. کارشناسان همچنین بر این باورند که ۲۰۲۴ آخرین سالی خواهد بود که تولید فولاد چین از یک میلیارد تن بیشتر میشود.
چین تولید فولاد را ۱.۴ درصد در سال در ژانویه تا مه کاهش داد کاهش تولید فولاد چین
تحلیلگران انتظار دارند تولید فولاد در چین در سال ۲۰۲۴ به میزان ۱.۱ درصد در سال کاهش یابد. در ژانویه تا می ۲۰۲۴، شرکتهای فولادی چینی تولید فولاد را ۱.۴ درصد نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۳ کاهش دادند و به ۴۳۸.۶۱ میلیون تن رساندند. این خبر توسط XM با اشاره به داده های اداره ملی آمار چین (NBS) گزارش شده است.
در ماه می ۲۰۲۴، چین تولید فولاد را ۸.۱ درصد نسبت به ماه قبل و ۲.۷ درصد نسبت به ماه مه ۲۰۲۳ افزایش داد که به ۹۲.۸۶ میلیون تن رسید. تولید ماه می بالاترین رقم ماهانه از مارس ۲۰۲۳ است و بیش از انتظارات تحلیلگران از ۸۷ تا ۹۰ میلیون تن است.
میانگین تولید روزانه فولاد در ماه مه به حدود ۳ میلیون تن رسید که از ۲.۸۶ میلیون تن در آوریل و ۲.۹۱ میلیون تن در می ۲۰۲۳ افزایش یافته است. چو شینلی، تحلیلگر چین فیوچرز گفت: «دلیل اصلی رشد تقاضای داخلی قوی همراه با افزایش صادرات است».
به گفته Mysteel، به طور متوسط ۵۳ درصد از کارخانه های فولادسازی در ماه مه با سود ۴۵ درصدی در آوریل کار می کردند. انتظار میرود در ماه ژوئن، تولید فولاد در چین کاهش یابد؛ زیرا تقاضا به دلیل شرایط نامساعد آب و هوایی (که یک عامل فصلی است) و حاشیه های کمتر محدود میشود.
بانک سرمایهگذاری چین CICC پیشبینی میکند که در سال ۲۰۲۴، تولید فولاد توسط فولادسازان چینی ۱.۱ درصد در سال کاهش یابد؛ در حالی که تقاضای واقعی فولاد ۱.۲ درصد سالانه کاهش خواهد یافت.
همانطور که مرکز GMK قبلا گزارش داد، چین در سال ۲۰۲۳ ۱.۰۱۹ میلیارد تن فولاد تولید کرد که ۰.۶ درصد نسبت به سال ۲۰۲۲ افزایش داشت. بنابراین، روند نزولی در صنعت فولاد این کشور پس از دو سال متوالی کاهش تولید متوقف شده است.
سال گذشته، مقامات چینی در راستای جاهطلبیهای خود برای کاهش انتشار دیاکسید کربن، محدودیتهایی بر تولید فولاد اعمال نکردند که به افزایش تولید و درآمد فولادسازان محلی کمک کرد. در سال جاری، دولت چین قصد دارد به روند تنظیم تولید فولاد ادامه دهد، اما میزان و زمان آن هنوز مشخص نیست.
افزایش صادرات فولاد چین در ماه می کاهش تولید فولاد چین
صادرات فولاد چین در ماه می با ۴.۴ درصد افزایش ماهانه به ۹.۶۳ میلیون تن رسید. شینلی در ادامه اشاره کرد: «برخی از فولادسازان کوره قوس الکتریکی در ماه می تولید خود را از سر گرفتند. جیانگ ژنژن، تحلیلگر گروه CRU گفت: در همان زمان، کارخانههای فولاد کوره بلند نیز تولید خود را در ماه گذشته افزایش دادند که بخشی از آن به دلیل افزایش قیمت فولاد بود».
صادرات فولاد چین در سال ۲۰۲۳ با ۳۶.۲ درصد افزایش در سال به ۹۰.۳ میلیون تن رسید. واردات فولاد به ۷.۶۴ میلیون تن رسید که نسبت به سال قبل ۲۷.۶ درصد کاهش داشت. واردات سنگ معدن با ۶.۶ درصد افزایش در سال به ۱.۱۷۹ میلیارد تن در سال رسید.
کاهش درآمد سالانه صنعت فولاد چین کاهش تولید فولاد چین
به گزارش کارآهن به نقل از Kallanish ، در ژانویه تا آوریل ۲۰۲۴، درآمد صنعت فولاد چین ۴.۲ درصد در مقایسه با مدت مشابه در سال ۲۰۲۳ کاهش یافت و به ۲.۵۹ تریلیون یوان (۳۵۸ میلیارد دلار) رسید. این بخش در ۴ ماه زیان ۲۲.۲۲ میلیارد یوان را ثبت کرد.
در همان زمان، این بخش در مقایسه با سود ۳۹۰ میلیون یوان در سال گذشته، ۲۲.۲۲ میلیارد یوان زیان را ثبت کرد. همچنین در میان ۴۱ دسته صنعتی عمده در چین، متالورژی آهنی یکی از دو بخشی بود که طی چهار ماهه اول سال جاری همچنان متحمل ضرر شده است. این رقم برای صنعت سوخت و انرژی در ژانویه تا آوریل بسیار کمتر بود و ۴.۳۳ میلیارد یوان رسید.
طی ماه آوریل، درآمد و زیان صنعت فولاد این کشور به ترتیب ۶۸۲.۳۵ میلیارد یوان و ۸۶۰ میلیون یوان بوده است. در عین حال، گردش مالی و سود صنعت معدن چین در ژانویه تا آوریل امسال با ۲۵ درصد و ۶۴.۲ درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال قبل به ۱۸۲.۶۳ میلیارد یوان و ۲۱.۲۵ میلیارد یوان رسید.
همانطور که مرکز GMK پیشتر گزارش داده بود، در ژانویه تا آوریل ۲۰۲۴، شرکت های فولادی چینی تولید فولاد را ۳ درصد نسبت به مدت مشابه در سال ۲۰۲۳ کاهش دادند و به ۳۴۳.۶۷ میلیون تن رساندند. این رقم در ماه آوریل نسبت به ماه قبل ۲.۶ درصد و نسبت به آوریل ۲۰۲۳ با ۷.۲ درصد کاهش به ۸۵.۹۴ میلیون تن رسیده است. تحلیلگران انتظار دارند تولید فولاد در چین طی ماه مه به دلیل بهبود تقاضا و چشم انداز مصرف بهبود یابد.
فولادسازان چینی از مقامات میخواهند تولید فولاد را محدود کنند کاهش تولید فولاد چین
به گزارش کارآهن به نقل از رویترز، 15 تولیدکننده عمده محصولات بلند (در اصطلاح صنعت فولاد، محصولات فولادی بلند یا محصولات بلند به محصولات فولادی از جمله سیم، میله، ریل و میله و همچنین انواع مقاطع سازه ای فولادی و تیرها اطلاق می شود) در چین از مقامات این کشور میخواهند تا اقداماتی را برای محدود کردن تولید محصولات مربوطه در بحبوحه کاهش قیمت فولاد اتخاذ کنند.
قیمت محصولات بلند در بحبوحه تداوم ضعف در بخش املاک و زیرساخت چین به شدت کاهش یافته که منجر به زیان و کاهش حاشیه سود برای تولیدکنندگان محلی محصولات مربوطه شده است.
تقاضا برای میلگردهای فولادی ناشی از ساخت و ساز زیرساختها نیز کاهش یافته است؛ زیرا مقامات محلی بودجه را کاهش دادهاند. ۱۲ شهر و استان به دلیل بدهی بالا، پروژههای زیربنایی را به تعویق انداخته یا به طور کامل متوقف کردهاند. در نتیجه، قیمت میلگرد در بورس آتی شانگهای از ابتدای سال تاکنون ۱۴.۲ درصد کاهش یافته است.
برخی از تولیدکنندگان فولاد در مواجهه با کاهش تقاضا، اقداماتی را برای حمایت از قیمت ها انجام دادهاند. بر اساس گزارش CISA، ۳۸.۴ درصد از ظرفیت برای تعمیر و نگهداری در استان شانشی تعطیل شده است. همچنین تولید میلگرد در چین طی ژانویه تا فوریه ۲۰۲۴ با ۰.۳ درصد کاهش در سال به ۳۲.۱ میلیون تن رسید.
پیش از این،CISA از کارخانههای فولادی خواسته بود تا برای رفع نیازهای کاربران و اصل تعادل عرضه و تقاضا، شدت تولید را کاهش دهند.
همانطور که مرکز GMK پیشتر گزارش داد، شرکتهای فولادی چینی تولید فولاد را ۱.۶ درصد در سال افزایش دادند و به ۱۶۷.۹۶ میلیون تن در ژانویه تا فوریه ۲۰۲۴ رساندند میانگین تولید روزانه فولاد در این دوره به ۲.۸ میلیون تن رسید که نسبت به ۲.۱۸ میلیون تن در دسامبر و ۲.۸۶ میلیون تن در ژانویه تا فوریه ۲۰۲۳، روند کاهشی را نشان میدهد.
افزایش تولید فولاد چین در سال ۲۰۲۴کاهش تولید فولاد چین 
نتایج فراتر از پیش بینیهای بازار بود. انتظار میرفت که تولید فولاد در چین در ماههای ژانویه تا فوریه به دلیل تقاضای کم فصلی کاهش یابد؛ زیرا بسیاری از شرکتهای فولادی چینی در حال انجام تعمیرات تاسیسات خود یا اورهال هستند.
میانگین تولید روزانه فولاد در این دوره ۲.۸ میلیون تن در مقایسه با ۲.۱۸ میلیون تن در دسامبر و ۲.۸۶ میلیون تن در ژانویه تا فوریه ۲۰۲۳ بوده است.
در ماه ژانویه، فولادسازان چینی ۷۷.۲ میلیون تن محصولات فولادی تمام شده تولید کردند که ۶.۹ درصد نسبت به سال قبل کاهش داشت.
فروش آهن و محصولات فولادی در رادمان آهن مشهد با توجه به نیاز مشتریان و صنایع مختلف انجام میشود. این شرکت با بهرهگیری از فناوریهای روز دنیا و نیروی متخصص، توانسته است فولاد هرمزگان
به یکی از قطبهای اصلی تولید و صادرات محصولات فولادی در منطقه تبدیل شود.رادمان آهن مشهد علاوه بر تأمین نیازهای داخلی، در زمینه صادرات محصولات فولادی فولاد هرمزگان
نیز فعالیت گستردهای دارد و توانسته است محصولات خود را به بازارهای بینالمللی نیز عرضه کند. این شرکت با ارائه خدمات متنوع در زمینه فروش آهن، آماده همکاری با صنایع بزرگ و کوچک در سراسر کشور است.
- واحدهای تولیدی








