تحلیل وضعیت بازار فولاد در نوروز ۱۴۰۳ و تأثیر نوسانات ارزی بر رفتار فعالان اقتصادی

بازارهای داخلی، به ویژه بازار فولاد، امسال با شرایطی متفاوت از سال‌های گذشته مواجه شده‌اند. از حدود ۲۰ اسفند ۱۴۰۲، این بازار به استقبال تعطیلات نوروزی رفت و تا امروز (۵ فروردین ۱۴۰۳) هنوز به طور کامل بازگشایی نشده است. در گفت‌وگوهای غیررسمی با برخی از همکاران و فعالان این حوزه، متوجه شدم که امسال فضای بازار تا حدی محتاطانه و همراه با نگرانی است، برخلاف سال‌های گذشته که کوچکترهای بازار در نبود رقبای بزرگ، فرصت را برای فروش دپوی انبارهای خود غنیمت می‌شمردند.

روال معمول سال‌های گذشته: فرصت‌طلبی کوچکترها در نبود رقبا نوسانات ارزی

در شرایط عادی، تعطیلات نوروزی فرصتی طلایی برای برخی از انبارداران و کسبه کوچک‌تر بازار فولاد محسوب می‌شد. با تعطیلی کارخانجات بزرگ و بورس کالا، این گروه می‌توانستند با عرضه موجودی انبار خود، سهم بیشتری از تقاضای محدود بازار را به دست آورند. در واقع، در نبود خروجی رسمی از سوی تولیدکنندگان اصلی، قیمت‌ها تا حدی تحت کنترل این گروه قرار می‌گرفت و برخی از آنها با مدیریت عرضه و تقاضا، سودهای قابل توجهی کسب می‌کردند.

تفاوت سال ۱۴۰۳: احتیاط و ترس از نوسانات ارزی و سیاسی

اما امسال، شرایط به کلی متفاوت است. در روزهای پایانی اسفند و نیمه اول تعطیلات نوروزی، شاهد نوسانات شدید در بازار ارز و طلا بودیم. ارزش ریال در برابر دلار کاهش چشمگیری پیدا کرد و حتی شنیده‌ها حاکی از آن است که نرخ دلار در برخی معاملات غیررسمی به محدوده ۱۰۵ هزار تومان نیز رسیده است. این نوسانات، همراه با تنش‌های سیاسی اخیر، باعث شده تا بسیاری از فعالان خرد بازار فولاد، با احتیاط بیشتری عمل کنند.

برخلاف سال‌های گذشته که برخی از فروشندگان با اطمینان از ثبات نسبی قیمت‌ها، زودتر از رقبای بزرگ وارد بازار می‌شدند، امسال بسیاری از آنها ترجیح داده‌اند صبر کنند تا بورس کالا و تولیدکنندگان اصلی فعالیت خود را از سر بگیرند. به نظر می‌رسد این احتیاط ناشی از ترس از کاهش بیشتر ارزش ریال و نامشخص بودن جهت قیمت‌های جهانی فولاد است.

تأثیر نوسانات ارزی بر قیمت فولاد و رفتار مصرف‌کنندگان نوسانات ارزی

یکی از عوامل کلیدی که امسال بر تصمیم‌گیری فعالان بازار فولاد تأثیر گذاشته، نوسانات نرخ ارز است. از آنجا که بخشی از مواد اولیه و هزینه‌های تولید فولاد وابسته به دلار است، کاهش ارزش ریال می‌تواند منجر به افزایش قیمت تمام‌شده محصولات فولادی شود. این موضوع باعث شده بسیاری از خریداران نیز در تصمیم‌گیری خود برای خرید مردد باشند، چرا که ممکن است ترجیح دهند پس از تثبیت نرخ ارز و بازگشایی رسمی بورس کالا، اقدام به خرید کنند.

از سوی دیگر، برخی از فروشندگان شجاع‌تر که زودتر وارد بازار شده‌اند، ممکن است به دلیل نبود رقبای بزرگ، بتوانند بخشی از تقاضای موجود را جذب کنند. با این حال، به نظر نمی‌رسد که این فروش‌ها حجم قابل توجهی داشته باشند، چرا که بسیاری از مصرف‌کنندگان عمده (مانند سازندگان و صنعتگران) ترجیح می‌دهند تا پس از عید و با بازگشایی رسمی بورس کالا، خریدهای خود را انجام دهند.

چشم‌انداز بازار فولاد پس از تعطیلات نوروزی نوسانات ارزی

با نزدیک شدن به پایان تعطیلات نوروزی، سوال اصلی این است که آیا بازار فولاد با بازگشت تولیدکنندگان بزرگ و بورس کالا، روند ثابتی خواهد گرفت یا خیر. عوامل متعددی می‌توانند بر این روند تأثیر بگذارند:

1. ثبات نرخ ارز: اگر نرخ دلار در محدوده پایدارتری قرار گیرد، ممکن است قیمت‌های فولاد نیز با آرامش بیشتری تعیین شوند. در غیر این صورت، احتمال افزایش قیمت‌ها وجود دارد.
2. سیاست‌های دولت: هرگونه تصمیم جدید در مورد واردات یا صادرات فولاد، تعرفه‌ها، یا سیاست‌های حمایتی می‌تواند بر بازار تأثیرگذار باشد.
3. تقاضای واقعی مصرف‌کنندگان: اگر تقاضا از سوی بخش ساختمان و صنعت افزایش یابد، ممکن است بازار رونق بگیرد، در غیر این صورت، احتمال رکود موقت وجود دارد.

جمع‌بندی: انتظار و نظاره‌گری تا پایان تعطیلات نوسانات ارزی

در شرایط فعلی، به نظر می‌رسد اکثر فعالان بازار فولاد ترجیح می‌دهند تا پایان تعطیلات نوروزی صبر کنند و پس از بازگشایی رسمی بورس کالا و ورود بزرگترها به بازار، تصمیم نهایی خود را بگیرند. این احتیاط تا حدی ناشی از نگرانی از نوسانات ارزی و ابهامات سیاسی است. با این حال، ممکن است برخی از فروشندگان که ریسک‌پذیری بیشتری دارند، بتوانند از فرصت پیش‌آمده استفاده کنند.

به هر حال، روزهای آینده نشان خواهد داد که آیا بازار فولاد در سال ۱۴۰۳ با روندی پایدارتر همراه خواهد بود یا خیر. تا آن زمان، نظاره‌گری و تحلیل تحولات اقتصادی و سیاسی، کلید تصمیم‌گیری درست برای فعالان این بازار خواهد بود.